Chchukululu is veel meer dan fair trade. Het is het resultaat van een prachtig project; een particulier initiatief om de inlandse bewoners van Ecuador een fatsoenlijk inkomen en meer te geven.
Let op: Chchukululu is de eerste in Ecuador geproduceerde zogenaamde fine chocolate bar. Tot 2004 werden alleen cacaobonen geëxporteerd. Lourdes Delgado vond dat verschrikkelijk en stelde: We kunnen ook zelf heel goede, nee: betere, repen maken. Hierna volgden merken als Kallari, Kuná, Chocoé, Pacari en meer.
Hoewel Chchukululu oorspronkelijk alleen voor de Ecuadoriaanse markt was bedoeld, hebben we het met dit merk over werkelijke fair trade-chocolade. Midden in de zomer heeft Chocoweb het aan haar assortiment toegevoegd. Exclusief voor de Benelux, nee: Europa.
Zingende vogel
Chchukululu, dat in Kichwa, de taal van oorspronkelijke bewoners, ‘zingende vogel’ betekent – wordt gemaakt door kleine boerengemeenschappen in Ecuador. Het is ook een speelse variant op choco en Lulu, de bijnaam van oprichtster Lourdes Delgado.
Inlandse boeren vooruit helpen
In 2003 begon Lourdes met een project om de boeren in het Ecuadoriaanse achterland vooruit te helpen. Zij doneerde hen goede cacaoplanten en gaf voorlichting over het beter telen van deze bomen en dus de vruchten die ervan worden geplukt. Allengs werd het een omvangrijker project. “Ik besloot hen ook gereedschappen en andere middelen te geven om niet alleen de cacaoteelt maar ook meteen hun levensstandaard te verbeteren,” vertelt Lourdes. Dan heeft ze het over het realiseren van scholen, bronnen voor vers water, kleine medische voorzieningen en ook soms het leveren van kleding.
Coöperatie
In 2010 startte ze Corporación Cacao Forum, een platform waarin ze diverse cacao- en chocoladegerelateerde activiteiten onderbracht. Naast promoties, beurzen en congressen is er een (toeristische) cacao route opgezet. Deels financiert ze uit eigen middelen en deels met de opbrengst van Chchukululu. Op die wijze wordt ook geherinvesteerd in cacao.
Fairtrade is een Westers begrip
Kleine gemeenschappen werken samen “Gelukkig of ongelukkig, dat weet ik niet, maar we doen deze dingen zonder te veel ophef te maken,” verduidelijkt ze. Fair trade en vergelijkbare handel wordt door Ecuadorianen niet als marketingargument gebruikt. Ook omdat wat wij, hier in Nederland, tot ‘fair’ vinden behoren, daar heel gewoon is. Kleine gemeenschappen werken met elkaar en voor elkaar. “Maar ik begrijp dat ons sociale programma wel belangrijk kan zijn voor het imago van Chchukululu in Europa,” zegt Lourdes. Dus dat doen we dan maar. Want eerlijk is een belangrijke component van de goede smaak.
Lourdes koopt vervolgens de cacao van verschillende boeren gemeenschappen in de drie provincies Los Rios, Guayas en Manabi. De chocolade wordt, onder supervisie van Lourdes, gemaakt van een mengsel van de cacao uit die gebieden. Dat gebeurt bij Tulicorp, een bedrijf dat voor veel Ecuadoriaanse chocolademerken de uiteindelijke verwerking doet.
Zoetekauwen
De start op de eigen, Ecuadoriaanse markt, was lastig. De huidige generatie aldaar bestaat uit zoetekauwen. Alleen de ouderen, die de cacaoproducten van vroeger nog kennen, weten de bittertjes en zuurtjes in de smaak te waarderen. Naast Nederland en de Benelux wordt Chchukululu o.a. in enkele staten van de VS verkocht èn natuurlijk in de toeristische gebieden van Ecuador. Ja, ook op de Galapagos-eilanden.
Kleurrijke zakjes
De chocolade van Chchukululu zit ook in kleurrijke zakjes. Ook dit is een symbool van de oorspronkelijke bewoners – Amerindians, zoals ze worden genoemd. Ze worden met de hand geweven door bewoners uit de bergen in het noorden van de provincie Pichincha.
Leuk artikel. Jammer van de taalfout: http://en.wikipedia.org/wiki/Kichwa_language In Ecaudor zeggen we Kichwa of Quichua (met een i), in Peru mogen we het pas Quechua noemen. Overigens vraag ik me af waarom de naam uit het Kichwa komt, terwijl in de gebieden waar de cacao vandaan komt deze taal nauwelijks of niet gesproken wordt. Enig idee? Maar nogmaals, wel mooi wat Sra. Delgado daar doet.
Beste John. Je hebt gelijk over de spelling. Maar ongelijk over de teelt. Chchukululu cacao wordt ook door Kichwa geteeld. En er is ook plantmateriaal aan Shuar geleverd. Die produceren ook, hoe klein deze groep ook moge zijn (40.000). De productie van deze laatste groep is super, maar nog klein. De foto met de kinderen en Chukululu zij Shuar. Ik heb e.e.a. vandaag met Lourdes gecheckt. Overigens kent zij de Kallari baas goed (Carlo Posso – vergeef me fouten in de naam of spelling) dus we gaan nu helemaal zeker Kallari voeren 😉
Ja, ik herken de kinderen inderdaad als Shuar. Had ik niet verwacht omdat er in het artikel staat dat de chocolade uit de provincies Los Rios, Guayas en Manabi komt. Dus dat zal dan helemaal in het oosten van Los Rios of Guayas zijn?
Ha, volgens mijn boliviaanse vrienden is ch’unkululu mijn duifje/mn liefje. Ik neem tenminste aan dat chchukululu eigenlijk hetzelfde woord is maar omdat het Quetchua een fonetische taal is weet ik niet precies hoe je het spelt……groet,
Bernadette
De Shuar leven in het Amazone-deel van Ecuador, dus ver ten oosten van de Andes. Maar dat staat ook duidelijk in het verhaal over het project van Lourdes. De keuze van de naam vanuit het Quichua lijkt me eerder een aardige woordspeling dan dat het iets met de herkomst van de cacao te maken heeft. Ecuador dankt haar oorspronkelijke welvaart overigens aan de cacaohandel (Guayaquil), dat van bijzonder hoge kwaliteit was/is. De teelt van deze arriba (nacional) is geconcentreerd in de genoemde provincies Los Rios, Manabí en deels Guayas. Woon er sinds 2001 en met de herontdekking van hun eigen “erfgoed” (eerste keus cacao) komt gelukkig eindelijk de éigen chocolade productie op gang. Het meeste ervan kent een dusdanig hoge prijs dat het hoofdzakelijk voor de export bestemd is. Hierop vormt Lourdes Delgado een uitzondering. Het Quichua was nog niet zo lang geleden een officiële landstaal van Ecuador, maar ik heb de overheid nauwelijks in deze taal zien publiceren… Het is denk ik wél een soort “rage” geworden om min of meer authentieke zaken te benoemen vanuit deze taal van een achtergestelde bevolkingsgroep. Iets dergelijks bemerk ik in Chili als het gaat om de Mapuches. Kortom, de chocolade uit Ecuador heeft een traditie in de herkomst van prima cacao, maar hoe het zit met de huidige teelt en productie weet ik feitelijk niet zo goed.
Het is inderdaad een woorspeling. Staat dat niet in de tekst? Op Choco en Lulu, de bijnaam van Lourdes.
Voor het overige: Lees het stuk over Rancho Grande (Los Rios) en letterlijk op dit moment schrijf ik over de Kichwa coöperatie Wiñak in Archidona. Dat wordt dus vandaag of morgen gepubliceerd. (Alleen ik worstel altijd met de editor van WordPress. Wat een gedoe.)
Verder waren we bij cacaoboeren in de Guayas en hebben we Manabi bezocht. De provincie van Lourdes. Daar ontving ze een oorkonde voor al haar werk voor de Ecuadoriaanse cacao-/chocolade. Enfin, nog veel verhalen te schrijven. Wordt dus vervolgd.